Chemievrij beheer van sportvelden: zó pak je dat aan
Gemeenten willen graag het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op sportvelden verder terugdringen, maar weten niet hoe. Dat komt uit de Monitor milieuvriendelijke beheer van grassportvelden 2021 van het Mulier Instituut. Er zijn echter volop handreikingen en tips te vinden die bijdragen aan een chemievrij beheer van sportvelden.
Uit het onderzoek van het Mulier Instituut blijkt dat ruim driekwart van de gemeenten geen gewasbeschermingsmiddelen meer gebruikt op sportvelden. Een flinke vooruitgang, want in 2020 was dit nog slechts de helft. 75 procent van de gemeenten geeft aan behoefte te hebben aan verdere ondersteuning. Ze willen vooral informatie over milieuvriendelijk beheer, kennisdeling, een stappenplan voor milieuvriendelijk werken en uitwisseling van goede voorbeelden. In het kort: gemeenten willen wel, maar hebben extra informatie en hulp nodig.
Uit het onderzoek van het Mulier Instituut blijkt dat ruim driekwart van de gemeenten geen gewasbeschermingsmiddelen meer gebruikt op sportvelden. Een flinke vooruitgang, want in 2020 was dit nog slechts de helft. 75 procent van de gemeenten geeft aan behoefte te hebben aan verdere ondersteuning. Ze willen vooral informatie over milieuvriendelijk beheer, kennisdeling, een stappenplan voor milieuvriendelijk werken en uitwisseling van goede voorbeelden. In het kort: gemeenten willen wel, maar hebben extra informatie en hulp nodig.
Digitale cursussen en e-learning
Digitale cursussen en e-learning
Goed nieuws: deze informatie is al ruimschoots voorhanden. Uit het onderzoek blijkt dat degenen die zich bezighouden met beleid, duidelijk behoefte hebben aan meer kennis. Het is het bekende snijvlak van beleid en techniek waar de onduidelijkheden ontstaan. Op een website zoals www.duurzamesportsector.nl staat volop informatie over het beheer van sportvelden en milieuvriendelijke veldbeheer. Er zijn zelfs digitale cursussen en overzichten met veelgestelde vragen beschikbaar zodat gemeenten duidelijk kunnen zien aan welke eisen ze moeten voldoen. Voor beleidsmedewerkers sport van gemeenten, vrijwilligers van sportclubs en andere belangstellenden is ook e-learning beschikbaar. Deze biedt volop basiskennis voor chemievrij beheer: https://sportopleidingen.nl/sportopleidingen/695-e-learning-pesticidenvrij-beheer-natuurgras-sportvelden
Als KYBYS hebben we ons de afgelopen jaren volop verdiept in de weg naar chemievrij beheer van sportvelden middels de Integrated Pest Management (IPM)-systematiek. Onderstaande afbeelding (bron: Vogelmijt – Groen Kennisnet) brengt deze systematiek overzichtelijk in kaart. Het Mulier Instituut stelt dat ongeveer een derde van de gemeenten volledig voldoet aan de eisen voor IPM. Vanzelfsprekend kunnen wij ook met gemeenten meedenken en ons opgestelde stappenplan aanpassen op de situatie van de gemeente.
Goed nieuws: deze informatie is al ruimschoots voorhanden. Uit het onderzoek blijkt dat degenen die zich bezighouden met beleid, duidelijk behoefte hebben aan meer kennis. Het is het bekende snijvlak van beleid en techniek waar de onduidelijkheden ontstaan. Op een website zoals www.duurzamesportsector.nl staat volop informatie over het beheer van sportvelden en milieuvriendelijke veldbeheer. Er zijn zelfs digitale cursussen en overzichten met veelgestelde vragen beschikbaar zodat gemeenten duidelijk kunnen zien aan welke eisen ze moeten voldoen. Voor beleidsmedewerkers sport van gemeenten, vrijwilligers van sportclubs en andere belangstellenden is ook e-learning beschikbaar. Deze biedt volop basiskennis voor chemievrij beheer: https://sportopleidingen.nl/sportopleidingen/695-e-learning-pesticidenvrij-beheer-natuurgras-sportvelden
Als KYBYS hebben we ons de afgelopen jaren volop verdiept in de weg naar chemievrij beheer van sportvelden middels de Integrated Pest Management (IPM)-systematiek. Onderstaande afbeelding (bron: Vogelmijt – Groen Kennisnet) brengt deze systematiek overzichtelijk in kaart. Het Mulier Instituut stelt dat ongeveer een derde van de gemeenten volledig voldoet aan de eisen voor IPM. Vanzelfsprekend kunnen wij ook met gemeenten meedenken en ons opgestelde stappenplan aanpassen op de situatie van de gemeente.
Tijdens de Nationale Grasdag op 13 oktober vertellen wij meer over het sportpark van de toekomst, waarin duurzaamheid een grote rol speelt. Naast chemievrij beheer zijn ook zaken als de ondergrond en ligging van een veld belangrijk. Uiteindelijk gaat het erom het maximale te halen uit een veld, ook waar het gaat om duurzaamheid. Door een veld goed in te richten, is er minder onderhoud nodig. Op lange termijn is dat dus duurzamer. Meer informatie hierover staat op https://www.duurzamesportsector.nl/mvb/natuurgras/
De gouden tip voor een gemeente? Verdiep je in de materie, laat je adviseren door iemand met uitgebreide kennis van zaken – zoals KYBYS – en zoek samenwerking met andere gemeenten. Zo kan er echt een grote slag gemaakt worden.
Wil je meer weten? Neem dan gerust contact op met mij.
Joris van der Cammen
Klimaatadaptatie, natuurvolgend beheer en ontwerpen: 10 praktische tips
Klimaatadaptief en duurzaam. Vaak wordt het op een hoop gegooid. Is klimaatadaptief duurzaam en is duurzaam klimaatadaptief? Nee. Althans, niet per se. Duurzaamheid omvat veel meer dan klimaatadaptatie. Maar hoe ga je daar als organisatie goed mee om? We geven je graag 10 praktische tips.
Eerder schreef ik al dat duurzaamheid de afgelopen decennia is opgerekt. Zowel in terminologie als in praktiserende zin. In https://kybys.nl/2022/01/06/duurzaamheid-is-meer-dan-techniek-alleen/ staat te lezen dat wij duurzaamheid zien als een balans tussen milieu ecologische, sociale en economische aspecten. In normaal Nederlands betekent dit voor ons vakgebied dat een milieuvriendelijk maar onbetaalbaar ontwerp, niet duurzaam is. Onze eerste tip om die balans in het oog te houden is dan ook:
Eerder schreef ik al dat duurzaamheid de afgelopen decennia is opgerekt. Zowel in terminologie als in praktiserende zin. In https://kybys.nl/2022/01/06/duurzaamheid-is-meer-dan-techniek-alleen/ staat te lezen dat wij duurzaamheid zien als een balans tussen milieu ecologische, sociale en economische aspecten. In normaal Nederlands betekent dit voor ons vakgebied dat een milieuvriendelijk maar onbetaalbaar ontwerp, niet duurzaam is. Onze eerste tip om die balans in het oog te houden is dan ook:
Tip 1. Maak gebruik van het model Ambitieweb Aanpak Duurzaam GWW.
Klimaatadaptatie gaat over wat anders. Klimaatadaptatie gaat namelijk over het anticiperen op klimatologische veranderingen. Grofweg: de zeespiegel stijgt, het wordt warmer, het wordt natter en het wordt droger (nee, geen schrijffout). Wanneer het op ontwerpen aankomt, zijn de begrippen klimaatadaptatie en duurzaamheid vaak wel goed te combineren. In de praktijk vertaalt dat zich bijvoorbeeld in onder andere wadi’s en infiltratiekratten. Oplossingen die bijdragen aan het anticiperen op klimatologische veranderingen en die tegelijkertijd bijvoorbeeld niet erg duur zijn.
Als pleitbezorgers van natuurvolgende oplossingen zien we in ruimtelijke ontwerpen een hardnekkig automatisme van het grijpen naar techniek. Niet dat dit per se erg is, maar noodzakelijk of logisch is het ook niet. We hebben het in onze Westerse beschaving meer logisch ‘gemaakt’. KYBYS ziet techniek meer als een oplossing waar je op teruggrijpt wanneer er geen natuurlijke (natuurvolgende) oplossing voorhanden is. Een voorbeeld.
Ik begrijp dat het kijken naar de bodem en het gebruik maken van natuurlijke zandbanen als transportgang voor regenwater misschien een brug te ver is. Neem dan iets simpels als hoogteverschillen in het landschap. Volgens onze natuurkundige wetten vormen de laaggelegen delen namelijk natuurlijke retentiegebieden. Waarom wordt daar bij veel nieuwbouwplannen compleet aan voorbijgegaan door huizen te situeren op laaggelegen delen die vervolgens moeten worden opgehoogd?
Natuurvolgend ontwerpen en natuurvolgend beheer is een vak apart. Voor geïnteresseerden in zowel duurzaam, klimaat adaptief als natuurvolgend ontwerpen, volgt hier een aantal tips. Het gaat hier om algemene tips die zijn toegepast en toegelicht met voorbeelden uit de praktijk:
Tip 1. Maak gebruik van het model Ambitieweb Aanpak Duurzaam GWW.
Klimaatadaptatie gaat over wat anders. Klimaatadaptatie gaat namelijk over het anticiperen op klimatologische veranderingen. Grofweg: de zeespiegel stijgt, het wordt warmer, het wordt natter en het wordt droger (nee, geen schrijffout). Wanneer het op ontwerpen aankomt, zijn de begrippen klimaatadaptatie en duurzaamheid vaak wel goed te combineren. In de praktijk vertaalt dat zich bijvoorbeeld in onder andere wadi’s en infiltratiekratten. Oplossingen die bijdragen aan het anticiperen op klimatologische veranderingen en die tegelijkertijd bijvoorbeeld niet erg duur zijn.
Als pleitbezorgers van natuurvolgende oplossingen zien we in ruimtelijke ontwerpen een hardnekkig automatisme van het grijpen naar techniek. Niet dat dit per se erg is, maar noodzakelijk of logisch is het ook niet. We hebben het in onze Westerse beschaving meer logisch ‘gemaakt’. KYBYS ziet techniek meer als een oplossing waar je op teruggrijpt wanneer er geen natuurlijke (natuurvolgende) oplossing voorhanden is. Een voorbeeld.
Ik begrijp dat het kijken naar de bodem en het gebruik maken van natuurlijke zandbanen als transportgang voor regenwater misschien een brug te ver is. Neem dan iets simpels als hoogteverschillen in het landschap. Volgens onze natuurkundige wetten vormen de laaggelegen delen namelijk natuurlijke retentiegebieden. Waarom wordt daar bij veel nieuwbouwplannen compleet aan voorbijgegaan door huizen te situeren op laaggelegen delen die vervolgens moeten worden opgehoogd?
Natuurvolgend ontwerpen en natuurvolgend beheer is een vak apart. Voor geïnteresseerden in zowel duurzaam, klimaat adaptief als natuurvolgend ontwerpen, volgt hier een aantal tips. Het gaat hier om algemene tips die zijn toegepast en toegelicht met voorbeelden uit de praktijk:
- Maak gebruik van aanwezige hoogteverschillen.
Pas een woonlocatie aan op de ondergrond. Bouw niet op laaggelegen delen. Ophogen kost geld en het duurt jaren voordat de natuurlijke loop van grond- en oppervlaktewater zich heeft aangepast aan de nieuwe situatie. - Verdiep je in de kenmerken van de bodem.
Daktuinen in een gebied met zandgronden en lage grondwaterstanden, is bijvoorbeeld niet zo handig gelet op verdroging. - Ga slim om met structuren in het landschap.
Een slinger in de weg heeft net zo’n remmende werking als een rechte weg voorzien van drempels. - Voer vertraagd af.
Omarm meanderende beekjes en kom tot een speelser ontwerp. Zorg voor natuurlijke oevers. - Centreer en voorkom groene versnippering.
Kleine plantvakken en solitaire bomen bieden minder kansen voor flora en fauna. Gecentraliseerde groenplaatsen vergroten de biodiversiteit. - Zorg voor aanleg of behoud van een natuurnetwerk.
Pas je ontwerp aan op aanwezige groenstructuren. Gebruik bermen langs wegen als natuurnetwerk. Deze functie laat zich uitstekend combineren met (natuurlijke) waterberging.
We sluiten af met enkele tips voor een natuurvolgend beheer:
8. Gebruik opgehaald groenafval en bermmaaisel als compost voor particulieren of agrariërs.
Dit helpt verdroging van de bodem tegen te gaan en om de koolstofbalans op peil te houden.
9. Bestrijd (berm)bodemverdichting en vergroot de capaciteit voor tijdelijke wateropname.
10. We schrijven jaarlijks tientallen maaibestekken. Je kent ze wel, frequentiebestekken of andere contractvormen waarin we voorschrijven dat gazons en terreinen moeten worden gemaaid met bos-, kooi- of cirkelmaaiers. Als zelfs golfterreinen gebruik maken van schapen als natuurlijke begrazers…
- Maak gebruik van aanwezige hoogteverschillen.
Pas een woonlocatie aan op de ondergrond. Bouw niet op laaggelegen delen. Ophogen kost geld en het duurt jaren voordat de natuurlijke loop van grond- en oppervlaktewater zich heeft aangepast aan de nieuwe situatie. - Verdiep je in de kenmerken van de bodem.
Daktuinen in een gebied met zandgronden en lage grondwaterstanden, is bijvoorbeeld niet zo handig gelet op verdroging. - Ga slim om met structuren in het landschap.
Een slinger in de weg heeft net zo’n remmende werking als een rechte weg voorzien van drempels. - Voer vertraagd af.
Omarm meanderende beekjes en kom tot een speelser ontwerp. Zorg voor natuurlijke oevers. - Centreer en voorkom groene versnippering.
Kleine plantvakken en solitaire bomen bieden minder kansen voor flora en fauna. Gecentraliseerde groenplaatsen vergroten de biodiversiteit. - Zorg voor aanleg of behoud van een natuurnetwerk.
Pas je ontwerp aan op aanwezige groenstructuren. Gebruik bermen langs wegen als natuurnetwerk. Deze functie laat zich uitstekend combineren met (natuurlijke) waterberging.
We sluiten af met enkele tips voor een natuurvolgend beheer:
8. Gebruik opgehaald groenafval en bermmaaisel als compost voor particulieren of agrariërs.
Dit helpt verdroging van de bodem tegen te gaan en om de koolstofbalans op peil te houden.
9. Bestrijd (berm)bodemverdichting en vergroot de capaciteit voor tijdelijke wateropname.
10. We schrijven jaarlijks tientallen maaibestekken. Je kent ze wel, frequentiebestekken of andere contractvormen waarin we voorschrijven dat gazons en terreinen moeten worden gemaaid met bos-, kooi- of cirkelmaaiers. Als zelfs golfterreinen gebruik maken van schapen als natuurlijke begrazers…
Wil je meer weten of heb je vragen? Neem dan gerust contact met mij op.
Seth van der Wielen
Grip op je knip bij sportprojecten
De media staan er vol mee: de woningmarkt is overspannen, vacatures worden niet ingevuld door een tekort aan beschikbare mensen en de inflatie is enorm. Dit heeft niet alleen effect op onze persoonlijke situatie en portemonnee, maar werkt bijvoorbeeld ook door in investeringen binnen het bedrijfsleven en overheden. Zo kunnen onder meer de kosten van onderhoud van buitensportaccommodaties wel eens fors hoger uitvallen dan begroot.
Tot voor kort ging men er van uit dat de trend van licht stijgende prijzen zich door zou zetten. Maar het prijsindexcijfer komt momenteel aanzienlijk hoger uit dan werd voorspeld. Ook de verwachtingen voor de komende jaren geven geen reden tot optimisme. Voor gemeenten heeft dit onder meer gevolgen voor de Meerjaren Investerings- en Onderhoudsplannen (MIOP’s) en de aanleg en renovaties die nog voor dit jaar gepland staan.
Door de stijging van de prijzen van arbeid, olie, kunststof, grondstoffen en gas kunt u bij geplande werkzaamheden voor onverwachte en onplezierige verrassingen komen te staan. Toen u het meerjarenplan opstelde en de werkzaamheden plande, waren deze extreme prijsstijgingen immers nog niet bekend. En dus is er in de plannen ook geen rekening mee gehouden. Uitstellen is vaak geen optie, als gemeente wil u iedere inwoners immers op een gezonde manier laten sporten en bewegen en gebruik laten maken van veilige voorzieningen.
Tot voor kort ging men er van uit dat de trend van licht stijgende prijzen zich door zou zetten. Maar het prijsindexcijfer komt momenteel aanzienlijk hoger uit dan werd voorspeld. Ook de verwachtingen voor de komende jaren geven geen reden tot optimisme. Voor gemeenten heeft dit onder meer gevolgen voor de Meerjaren Investerings- en Onderhoudsplannen (MIOP’s) en de aanleg en renovaties die nog voor dit jaar gepland staan.
Door de stijging van de prijzen van arbeid, olie, kunststof, grondstoffen en gas kunt u bij geplande werkzaamheden voor onverwachte en onplezierige verrassingen komen te staan. Toen u het meerjarenplan opstelde en de werkzaamheden plande, waren deze extreme prijsstijgingen immers nog niet bekend. En dus is er in de plannen ook geen rekening mee gehouden. Uitstellen is vaak geen optie, als gemeente wil u iedere inwoners immers op een gezonde manier laten sporten en bewegen en gebruik laten maken van veilige voorzieningen.
Kosten al bekend bij start van project
Kosten al bekend bij start van project
Ook de aanbesteding van projecten die al dit jaar gerealiseerd worden, kan duurder uitvallen. Een eventueel tekort aan budget is vervelend als er sprake is van tijdsdruk. De gemeenteraad moet in dat geval worden geraadpleegd om extra budget vrij te maken voordat een gunning definitief kan worden. Het gevolg kan zijn dat een geplande aanleg of renovatie niet volgens planning uitgevoerd kan worden. Om problemen in relatie tot het budget te voorkomen, maken wij bij start van een project al een globale kostenraming op basis van het programma van eisen. Ook maken we een gedetailleerde raming zodra het bestek klaar is. Zo bent u tijdig geïnformeerd over mogelijke overschrijdingen van het budget.
Ook de aanbesteding van projecten die al dit jaar gerealiseerd worden, kan duurder uitvallen. Een eventueel tekort aan budget is vervelend als er sprake is van tijdsdruk. De gemeenteraad moet in dat geval worden geraadpleegd om extra budget vrij te maken voordat een gunning definitief kan worden. Het gevolg kan zijn dat een geplande aanleg of renovatie niet volgens planning uitgevoerd kan worden. Om problemen in relatie tot het budget te voorkomen, maken wij bij start van een project al een globale kostenraming op basis van het programma van eisen. Ook maken we een gedetailleerde raming zodra het bestek klaar is. Zo bent u tijdig geïnformeerd over mogelijke overschrijdingen van het budget.
Een MIOP dat past bij de toekomst
Een MIOP dat past bij de toekomst
Binnen gemeenten wordt sport – vanzelfsprekend – als heel belangrijk gezien. In de beschikbare budgetten zien we dat echter niet altijd terug. Als het gaat om de meerjarige planning, zijn de budgetten voor dit moment vaak nét voldoende. Maar is dat ook zo voor de komende jaren? Niet als er geen rekening wordt gehouden met prijsstijgingen. Het is verstandig om goed te kijken hoe realistisch uw MIOP’s zijn. Wij kunnen u daarbij helpen door de plannen door te rekenen en een realistisch beeld te scheppen van de benodigde financiële middelen. Zo wordt u niet overvallen door prijsstijgingen en heeft u helder in beeld wat u de komende jaren te wachten staat.
Het is niet alleen slim de MIOP’s financieel goed na te kijken, ook op het gebied van duurzaamheid en gezondheid verandert er veel. We adviseren ook die zaken mee te nemen bij de actualisatie van de meerjarenplannen. Welke keuzes zijn er bijvoorbeeld als het gaat over de toe te passen infill bij kunstgras voetbalvelden? Wat is het beste voor het milieu én de gezondheid van de sporters? Wat is op lange termijn de beste optie? Allemaal zaken waar wij graag over meedenken middels een infill notitie of duurzaamheidsscan. Zo helpen wij u aan een MIOP dat op alle gebieden past bij de toekomst.
Binnen gemeenten wordt sport – vanzelfsprekend – als heel belangrijk gezien. In de beschikbare budgetten zien we dat echter niet altijd terug. Als het gaat om de meerjarige planning, zijn de budgetten voor dit moment vaak nét voldoende. Maar is dat ook zo voor de komende jaren? Niet als er geen rekening wordt gehouden met prijsstijgingen. Het is verstandig om goed te kijken hoe realistisch uw MIOP’s zijn. Wij kunnen u daarbij helpen door de plannen door te rekenen en een realistisch beeld te scheppen van de benodigde financiële middelen. Zo wordt u niet overvallen door prijsstijgingen en heeft u helder in beeld wat u de komende jaren te wachten staat.
Het is niet alleen slim de MIOP’s financieel goed na te kijken, ook op het gebied van duurzaamheid en gezondheid verandert er veel. We adviseren ook die zaken mee te nemen bij de actualisatie van de meerjarenplannen. Welke keuzes zijn er bijvoorbeeld als het gaat over de toe te passen infill bij kunstgras voetbalvelden? Wat is het beste voor het milieu én de gezondheid van de sporters? Wat is op lange termijn de beste optie? Allemaal zaken waar wij graag over meedenken middels een infill notitie of duurzaamheidsscan. Zo helpen wij u aan een MIOP dat op alle gebieden past bij de toekomst.
Wil je meer weten ? Voel je dan vrij om contact op te nemen met mij.
Pascal van der Graaf
Duurzaamheid is meer dan techniek alleen
Duurzaamheid werd en wordt gebruikt als containerbegrip. Neem ‘duurzaamheid’ op in de pay-off van je bedrijf en je bent goed bezig. Wat en hoe je dan precies doet of deed is van ondergeschikt belang, zoals het roeptoeteren van onze voormalige nationale trots in de vorm van een geel-rode schelp. Zoals Greta zou zeggen ‘how dare you’. Tijdens de internationale FSB beurs in Keulen en de Nationale Sportvakbeurs van dit najaar heb ik geturfd. Ruim 60% van de bedrijven afficheert met ‘Duurzaamheid’. Of het nu gaat om kunstgrasproducenten uit het Verre Oosten of leveranciers van gemalen rubberkorrels: het maakt niet uit.
Overheid en bedrijven zijn steeds beter in staat om duurzaamheidsdoelstellingen te formuleren en om te zetten in een concrete invulling. En dat is goed want daarmee kan meetbaar worden gemaakt hoe ‘duurzaam’ het een ten opzichte van het andere is. In ons vakgebied van de grond-, weg- en waterbouw (GWW) betekent duurzaamheid vaak dat er gedacht wordt vanuit de techniek. Welke technische oplossing zorgt ervoor dat we ons milieu zo min mogelijk belasten? Daarmee zetten we een goede stap maar zijn we er nog niet. Enerzijds omdat er meer is dan techniek. Anderzijds omdat duurzaamheid niet louter te maken heeft met de ecologische kant van ons milieu. Duurzaamheid gaat namelijk over een balans van milieu met sociale en economische behoeften.
We kunnen meer dan we denken
Bij KYBYS zoeken we naar uitgebalanceerde oplossingen. We omarmen de 17 Sustainable Development Goals (sdg’s) als geformuleerd door de Verenigde Naties. Natuurlijk, als KYBYS is onze reikwijdte beperkt. Zo zullen we minder kunnen betekenen om de honger in de wereld te beperken. Toch kunnen ook wij meer dan we denken. Bijvoorbeeld door heel bewust minder te leunen op techniek. Als bedrijf met naast civieltechnische collega’s evenzoveel collega’s met een groene achtergrond en ander pluimage, werken we onder andere aan natuurvolgende oplossingen. Aangevuld met bijvoorbeeld techniek 😉…
Benieuwd hoe onze oplossingen er concreet uitzien? Neem dan contact met mij op, ik vertel je er graag meer over.
Seth van der Wielen
Wat mag je verwachten van een goede begraafplaatsadministratie?
“Waarom lopen jullie de verkeerde kant op?” riep de grafdelver in paniek naar de rouwende begrafenisstoet die aankwam lopen. Hij wees naar het graf dat hij had opengemaakt en waarin hij dacht dat de overleden echtgenoot van de overledene lag. Dezelfde initialen, dezelfde achternaam. Maar het verkeerde graf. Echt gebeurd.
Zoiets komt natuurlijk niet voor op een kleine dorpsbegraafplaats waar een krasse beheerder alles onthoudt. Je kent het type wel, zo’n onmisbare vrijwilliger die met hetzelfde gemak als waarop hij een steenhouwer of uitvaartondernemer te woord staat, een familieruzie voorkomt wanneer nabestaanden onderling onenigheid krijgen en hem om de beurt bellen met allerlei tegenstrijdige wensen. Helaas worden die vieve vrijwilligers steeds zeldzamer.
Ik ben begraafplaatsadviseur bij KYBYS en spreek regelmatig ambtenaren die het als een klusje naast al hun andere werkzaamheden erbij doen: het te woord staan van nabestaanden. Ik sprak ooit een applicatiebeheerder die tussen zijn helpdesktelefoontjes door huilende nabestaanden aan de lijn kreeg. Ook merk ik geregeld dat de begraafplaatsadministratie niet is zoals het hoort. Wanneer ik bijvoorbeeld vraag hoeveel lege graven er nog zijn, weten ze het vaak niet. Laat staan dat ze weten welke graven nog beschikbaar zijn. En dat terwijl de administratie de basis van je gegevens is. Je voorkomt fouten bij de uitgifte van een graf, genereert inkomsten, kunt goede plattegronden maken en je hebt zicht op je inkomsten.
Wat mag je verwachten?
Als begraafplaats-administrateur moet je kunnen bouwen op een stabiel, helder en compleet overzicht. Op je kennis van de Wet op de Lijkbezorging en andere juridische zaken rondom begraafplaatsen. Maar vooral ook op je communicatieve vaardigheden. Mensen in rouw reageren anders. Daar moet je mee om kunnen gaan. Als ze bellen hebben ze iemand nodig die snel de telefoon opneemt. Die dingen voor ze uit kan zoeken, snel antwoord kan geven. Soms hebben ze behoefte aan een luisterend oor.
Er zijn begraafplaatsen waar de administratie op een degelijke manier bijgehouden wordt. Waar nabestaanden altijd direct iemand te spreken krijgen die geduldig naar ze luistert. Waar ze binnen een dag antwoord krijgen op hun vragen. Ook zijn er begraafplaatsen die nog altijd kunnen vertrouwen op hun kwieke beheerder die alles weet en alles kan. Voor alle andere begraafplaatsen is er de Begraafplaats Administratie Service (BAS) van KYBYS.
We zorgen ervoor dat het helpen bij, of het overnemen van de begraafplaatsadministratie juridisch goed verloopt. We weten hoe we moeten omgaan met administratiekosten en belastingen die je wilt factureren en ontzorgen daarbij. We leveren altijd maatwerk. We versturen grafaktes en facturen. Bij het overnemen van het gehele beheer sturen we ook de grafdelver en het onderhoud aan. Maandelijks controleren we of alles nog naar wens is, en zoals het hoort.
De voordelen van onze BAS
We communiceren met nabestaanden, grafdelvers, steenhouwers en uitvaartondernemers en met onze ervaring, deskundigheid en empathie beantwoorden we alle voorkomende vragen.
We hebben een team van ervaren medewerkers die tijdens kantooruren de telefoon opnemen;
- We zijn juridisch onderlegd;
- We hebben uitgebreide kennis van begraafplaatsapplicaties zoals Key2Begraven, Uitvaartsuite en HTA BAM;
- We kunnen inspringen bij ziekte of vakantie;
- We kunnen helpen bij actualiseren en het volledig maken van de administratie;
- We kunnen de hele administratie op ons nemen, van grafuitgifte tot factureren;
- We geven advies, onder andere op het gebied van beleid, ruimen, uitbreidingen en exploitatie.
Bijna net zoals die vertrouwde, krasse dorpsbegraafplaatsbeheerder die alles weet en kan.
Ben je geïnteresseerd in een helpende hand? Mail of bel me dan bespreken we vrijblijvend de mogelijkheden.
Merel van den Bosch
Handhaven SBR infill op sportvelden is politiek gezien onmogelijk
Gezien de onbekendheid rondom de toekomst van kunstgras is het vaak lastig voor gemeenten om een keuze te maken voor een bepaald type infill. Het is wel duidelijk dat er geen eenduidige strategie is op dit moment. Daardoor wegen politieke argumenten juist zwaarder en is het noodzakelijk om alles goed in beeld te hebben om op basis daarvan een besluit te kunnen nemen.
Politiek gevolgen wegen zwaarder dan het financiële voordeel
Politiek gevolgen wegen zwaarder dan het financiële voordeel
SBR infill handhaven is misschien financieel aantrekkelijk. Toch raad ik het, politiek gezien, af. Deze aanbeveling neem ik op persoonlijke titel. De reden? Op de lange termijn zijn de milieuschade en de gevolgen van mogelijke gezondheidsschade simpelweg te groot. Kiest een gemeente toch voor het financiële argument, dan zal dit als een boemerang terugkomen naar het college. Want als er nieuwe, verontrustende rapportages over milieu- of gezondheidsschade komen, of wanneer het verbod vanuit de EU komt, zal het de wethouder aangerekend worden dat hij of zij niet alles heeft gedaan om deze nadelige gevolgen te beperken.
Het financiële argument is bovendien niet sterk. Een milieudelict vanwege milieuvervuiling en eventueel nalatig handelen ligt op de loer en daarmee is de kans op een boete aanwezig.
SBR infill handhaven is misschien financieel aantrekkelijk. Toch raad ik het, politiek gezien, af. Deze aanbeveling neem ik op persoonlijke titel. De reden? Op de lange termijn zijn de milieuschade en de gevolgen van mogelijke gezondheidsschade simpelweg te groot. Kiest een gemeente toch voor het financiële argument, dan zal dit als een boemerang terugkomen naar het college. Want als er nieuwe, verontrustende rapportages over milieu- of gezondheidsschade komen, of wanneer het verbod vanuit de EU komt, zal het de wethouder aangerekend worden dat hij of zij niet alles heeft gedaan om deze nadelige gevolgen te beperken.
Het financiële argument is bovendien niet sterk. Een milieudelict vanwege milieuvervuiling en eventueel nalatig handelen ligt op de loer en daarmee is de kans op een boete aanwezig.
Alternatieve infill materialen
Alternatieve infill materialen
Wanneer er nieuwe velden aangelegd moeten worden, of wanneer een veld toe is aan renovatie, kun je daarom beter kiezen voor alternatieven voor SBR. Het lastige is alleen dat er aan de alternatieve infill materialen nog vele voors en tegens kleven. Zo dreigt er voor kurk een tekort, zijn veel natuurlijke infills wel goedgekeurd maar zijn de lange termijn aspecten ervan nog niet bekend en zijn non-infill velden nog niet goedgekeurd voor alle leeftijdscategorieën. Wij houden de nieuwste ontwikkelingen bij en zetten dit voor gemeenten uiteen. Zo kunnen ze een goede keuze maken.
Wanneer er nieuwe velden aangelegd moeten worden, of wanneer een veld toe is aan renovatie, kun je daarom beter kiezen voor alternatieven voor SBR. Het lastige is alleen dat er aan de alternatieve infill materialen nog vele voors en tegens kleven. Zo dreigt er voor kurk een tekort, zijn veel natuurlijke infills wel goedgekeurd maar zijn de lange termijn aspecten ervan nog niet bekend en zijn non-infill velden nog niet goedgekeurd voor alle leeftijdscategorieën. Wij houden de nieuwste ontwikkelingen bij en zetten dit voor gemeenten uiteen. Zo kunnen ze een goede keuze maken.
Aan de slag met de zorgplicht
Vooruitlopend op het verbod is er een zorgplicht rondom kunstgrasvelden. Politiek is het verstandig om als gemeente hiermee aan de slag te gaan. Zeker nu de Regeling ‘specifieke uitkering stimulering’ (SPUK) en de subsidie ‘stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties’ (BOSA) tegemoet zien in deze maatregelen, bij het plaatsen van kantplanken zelfs voor 30%.
Vooruitlopend op het verbod is er een zorgplicht rondom kunstgrasvelden. Politiek is het verstandig om als gemeente hiermee aan de slag te gaan. Zeker nu de Regeling ‘specifieke uitkering stimulering’ (SPUK) en de subsidie ‘stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties’ (BOSA) tegemoet zien in deze maatregelen, bij het plaatsen van kantplanken zelfs voor 30%.
Twee tussenoplossingen voor renovatie kunstgrasvelden
Twee tussenoplossingen voor renovatie kunstgrasvelden
Stel dat er volgend jaar al een renovatie van het kunstgras sportveld gepland is. Dan wil je op korte termijn weten wat wijsheid is. Dan wil je snel weten hoe te handelen. In mijn optiek heb je een tussenoplossing nodig. Gelukkig is die er, zelfs meer dan een.
- De grote renovatie of aanleg van een nieuw kunstgras sportveld uitstellen
Renovatiewerkzaamheden zijn bedoeld om de levensduur van het sportveld te verlengen. Maar de voorgestelde oplossingen zijn momenteel niet goed uit te voeren. Zo is er bijvoorbeeld een tekort aan kurk, dat als uitstekend alternatief voor infill wordt genoemd. Een renovatie kun je maximaal twee jaar uitstellen. Daarna zijn er wellicht meer mogelijkheden.
- Toekomstgerichte aanleg in 2021 (voldoen aan de zorgplicht en nog een beetje extra)
Velden aanleggen volgens een bepaald protocol. Denk hierbij aan afschotten, kantplanken, het aantal poorten, schoonloopvoorzieningen, het leggen van kolken, zuigmachines en omgang onderhoud.
Stel dat er volgend jaar al een renovatie van het kunstgras sportveld gepland is. Dan wil je op korte termijn weten wat wijsheid is. Dan wil je snel weten hoe te handelen. In mijn optiek heb je een tussenoplossing nodig. Gelukkig is die er, zelfs meer dan een.
- De grote renovatie of aanleg van een nieuw kunstgras sportveld uitstellen
Renovatiewerkzaamheden zijn bedoeld om de levensduur van het sportveld te verlengen. Maar de voorgestelde oplossingen zijn momenteel niet goed uit te voeren. Zo is er bijvoorbeeld een tekort aan kurk, dat als uitstekend alternatief voor infill wordt genoemd. Een renovatie kun je maximaal twee jaar uitstellen. Daarna zijn er wellicht meer mogelijkheden.
- Toekomstgerichte aanleg in 2021 (voldoen aan de zorgplicht en nog een beetje extra)
Velden aanleggen volgens een bepaald protocol. Denk hierbij aan afschotten, kantplanken, het aantal poorten, schoonloopvoorzieningen, het leggen van kolken, zuigmachines en omgang onderhoud.
Stapsgewijs naar een lange termijn oplossing
Stapsgewijs naar een lange termijn oplossing
Het is slim om voor een lange termijn oplossing te gaan. KYBYS begeleidt gemeenten zodat zij de juiste keuze maken. Denk hierbij aan:
1. Behoefte en capaciteit: Zijn de kunstgrasveld nog nodig?
Onderzoek of een kunstgrasveld nog nodig is. Vraag je af of de behoefte aan speelcapaciteit gekrompen of gestegen is, en wat de verwachtingen voor de toekomst zijn. Middels een behoefte- en capaciteitsonderzoek kan er gekeken worden wat er nodig is aan ruimte. Misschien is een kunstgras veld niet eens meer nodig. Alternatieven zijn bijvoorbeeld natuurgras, versterkt natuurgras zoals O2 of hybride.
2. Infillmatrix kunstgras
Enkele voor- en nadelen zijn generiek voor alle gemeenten. Maar zeker een aantal zijn contextspecifiek. Om hierover het juiste gesprek te voeren, vullen wij samen met politiek en verenigingen een infillmatrix in. Hierbij kan per onderwerp aangegeven worden hoe zwaar het meeweegt zodat de uitkomst passend is op de situatie en zaken die men belangrijk vindt. Tijd is hierbij een belangrijk aspect. Want een infill matrix die nu opgesteld wordt ziet er anders uit dan eentje die over vijf jaar ingevuld zal worden. Dit komt door de constante doorontwikkeling van de markt en politieke argumenten. Maar als het proces goed wordt begeleid is er een gedragen keuze, zowel bij de politiek als bij de vereniging.
3. Uitfaseringsplan
Welke velden moeten worden omgebouwd en hoe ga je dat doen? Dit is waardevol als onderlegger voor een meerjaren onderhoudsbegroting (MJOB) om bij de raad budget te kunnen krijgen. Denk aan een onderlegger voor het aanvragen van het budget bij de begroting of via een raadsvoorstel. Een meerjaren investerings- en onderhoudsplanning (MIOP) voor kunstgras kan hierbij helpen.
4. Inkoopstrategie infill
Als men nu kiest voor aanleg of renovatie van TPE of SBR is een goede inkoopstrategie belangrijk. Er is een kans dat dit op een gegeven moment niet meer mag worden ingekocht door het dreigende verbod van de EU. Dat betekent dat de gemeente tijdig een prognose moet maken van de benodigde hoeveelheid infill. Een strategische wijze van inkopen is daarom verstandig.
Het is slim om voor een lange termijn oplossing te gaan. KYBYS begeleidt gemeenten zodat zij de juiste keuze maken. Denk hierbij aan:
- Behoefte en capaciteit: Zijn de kunstgrasveld nog nodig?
Onderzoek of een kunstgrasveld nog nodig is. Vraag je af of de behoefte aan speelcapaciteit gekrompen of gestegen is, en wat de verwachtingen voor de toekomst zijn. Middels een behoefte- en capaciteitsonderzoek kan er gekeken worden wat er nodig is aan ruimte. Misschien is een kunstgras veld niet eens meer nodig. Alternatieven zijn bijvoorbeeld natuurgras, versterkt natuurgras zoals O2 of hybride. - Infillmatrix kunstgras
Enkele voor- en nadelen zijn generiek voor alle gemeenten. Maar zeker een aantal zijn contextspecifiek. Om hierover het juiste gesprek te voeren, vullen wij samen met politiek en verenigingen een infillmatrix in. Hierbij kan per onderwerp aangegeven worden hoe zwaar het meeweegt zodat de uitkomst passend is op de situatie en zaken die men belangrijk vindt. Tijd is hierbij een belangrijk aspect. Want een infill matrix die nu opgesteld wordt ziet er anders uit dan eentje die over vijf jaar ingevuld zal worden. Dit komt door de constante doorontwikkeling van de markt en politieke argumenten. Maar als het proces goed wordt begeleid is er een gedragen keuze, zowel bij de politiek als bij de vereniging.
- Uitfaseringsplan
Welke velden moeten worden omgebouwd en hoe ga je dat doen? Dit is waardevol als onderlegger voor een meerjaren onderhoudsbegroting (MJOB) om bij de raad budget te kunnen krijgen. Denk aan een onderlegger voor het aanvragen van het budget bij de begroting of via een raadsvoorstel. Een meerjaren investerings- en onderhoudsplanning (MIOP) voor kunstgras kan hierbij helpen.
- Inkoopstrategie infill
Als men nu kiest voor aanleg of renovatie van TPE of SBR is een goede inkoopstrategie belangrijk. Er is een kans dat dit op een gegeven moment niet meer mag worden ingekocht door het dreigende verbod van de EU. Dat betekent dat de gemeente tijdig een prognose moet maken van de benodigde hoeveelheid infill. Een strategische wijze van inkopen is daarom verstandig.
Wil je meer weten over de mogelijke tussenoplossingen? Voel je dan vrij om contact op te nemen met mij.
Tomas Rongen
Kansen voor het sportaccommodatiebeleid van gemeenten
Op het gebied van sportbeleid zijn enkele trends waarneembaar. Een aantal van deze ontwikkelingen zijn door corona in een stroomversnelling gekomen. Zo heeft de toename aan ongebonden sporters een vogelvlucht genomen en hebben steeds meer verenigingen moeite om financieel gezond te blijven. Dit dwingt gemeenten om het sportaccommodatiebeleid in hun gemeente kritisch tegen het licht te houden, waar liggen nog kansen?
Voor welke sportbeleid-uitdagingen staat jouw gemeente?
Voor welke sportbeleid-uitdagingen staat jouw gemeente?
Bij elke gemeente spelen andere aspecten een rol in het sportaccommodatiebeleid. Dat vraagt dan ook om maatwerkadvies. Wel zijn enkele trends waarneembaar. Zoals dalende ledenaantallen en dalende inkomsten bij veel sportverenigingen en een toename aan ongebonden sporters. Wanneer je als gemeente hier tijdig op inspeelt biedt dit mooie kansen om te komen tot een toekomstbestendig sportbeleid voor jouw gemeente.
"Als gemeente zul je slim moeten investeren om de voordelen van verenigingssporten te kunnen behouden. Verenigingen moeten gestimuleerd worden om in te spelen op recente ontwikkelingen om te zorgen dat zij financieel gezond worden dan wel blijven."
— Tomas Rongen
Gevolgen van corona op de sportbehoefte
Gevolgen van corona op de sportbehoefte
Vanwege sportrestricties door corona het afgelopen jaar is er een verandering waarneembaar in de manier van sportbeoefening van een grote groep mensen. Zo is de groeiende behoefte aan individuele sportbeoefening door corona in een stroomversnelling gekomen. Individuele activiteiten zoals wandelen, hardlopen en fietsen hebben enorm aan populariteit gewonnen. Daarnaast hebben tennisverenigingen hun ledenaantal zien stijgen toen veel teamsporten stil kwamen te liggen, maar sporten met twee personen op 1,5 meter afstand in de buitenlucht wel toegestaan was. Naar verwachting zal een deel van deze verschuiving in sportbehoefte blijvend zijn.
Veel sportverenigingen hebben het afgelopen jaar vanwege corona minder inkomsten gegenereerd. Bijvoorbeeld door gemiste contributiegelden, misgelopen paviljoeninkomsten en soms een groter aantal opzeggingen dan vooraf begroot. Veel sportverenigingen hebben hierdoor een flinke financiële klap te verwerken en sommige verkeren al in geldnood.
Vanwege sportrestricties door corona het afgelopen jaar is er een verandering waarneembaar in de manier van sportbeoefening van een grote groep mensen. Zo is de groeiende behoefte aan individuele sportbeoefening door corona in een stroomversnelling gekomen. Individuele activiteiten zoals wandelen, hardlopen en fietsen hebben enorm aan populariteit gewonnen. Daarnaast hebben tennisverenigingen hun ledenaantal zien stijgen toen veel teamsporten stil kwamen te liggen, maar sporten met twee personen op 1,5 meter afstand in de buitenlucht wel toegestaan was. Naar verwachting zal een deel van deze verschuiving in sportbehoefte blijvend zijn.
Veel sportverenigingen hebben het afgelopen jaar vanwege corona minder inkomsten gegenereerd. Bijvoorbeeld door gemiste contributiegelden, misgelopen paviljoeninkomsten en soms een groter aantal opzeggingen dan vooraf begroot. Veel sportverenigingen hebben hierdoor een flinke financiële klap te verwerken en sommige verkeren al in geldnood.
Wat adviseren wij jouw gemeente?
Mijn collega Bas van Haren en ikzelf adviseren dagelijks gemeenten over hun sportaccommodatiebeleid. Belangrijk is dat je als gemeente proactief inspeelt op veranderende behoeften en om financieringsstromen te beoordelen op toekomstbestendigheid. Om met de beroemde woorden van Winston Churchill te spreken: “Never let a good crisis go to waste”. Sportverenigingen blijven cruciaal om de sportbeoefening op peil te houden en om sociale cohesie te stimuleren. Als gemeente zul je slim moeten investeren om de voordelen van verenigingssporten te kunnen behouden. Verenigingen moeten gestimuleerd worden om in te spelen op recente ontwikkelingen om te zorgen dat zij financieel gezond worden dan wel blijven.
Samenwerken staat hierbij centraal. Samenwerken met de gemeente, maar bijvoorbeeld ook met andere verenigingen en de buurt. Capaciteitsproblemen bijvoorbeeld, zijn soms met meerdere verenigingen in hetzelfde gebied prima op te lossen door gebruik te maken van elkaars velden of faciliteiten. Ook zijn er genoeg mogelijkheden om extra inkomsten te genereren. Denk aan het (gedeeltelijk) openstellen van een accommodatie voor bijvoorbeeld verhuur van velden of kleedruimtes. Sportverenigingen krijgen hiermee een steeds bredere functie in de wijk.
Heb je ondersteuning nodig bij de hervorming van het verenigingsleven in jouw gemeente dan help ik of Bas je daar graag bij! Met onze ervaring en kennis op het gebied van onderzoek, beleid en uitvoering zorgen we voor betrouwbare inzichten om de sportaccommodaties in jouw gemeente toekomstbestendig te maken. Onze hervormingsstrategieën baseren wij op onderzoek van onder andere:
- Capaciteit en behoefte;
- Tariefstelling- en beheervraagstukken;
- Politiek gevoelige vraagstukken;
- Sport in de openbare ruimte.
Hierbij vinden we de juiste balans tussen politieke belangen en de omgeving, betaalbaarheid en functionaliteit.
Kansen voor herinrichting of verduurzaming
Onderzoeksresultaten geven inzicht in welke verenigingen baat hebben bij een samenwerking met andere verenigingen, met de buurt of met beide. Dit biedt natuurlijk een hoop kansen! Verenigingen raken meer bij elkaar betrokken en in elkaar verweven. Soms zorgt samenwerken op de korte termijn ook voor fusieplannen op de langere termijn. Het combineren van verenigingen kan kansen bieden om de buitenruimte te herindelen en direct eventuele verduurzamingen door te voeren. Hoewel de precieze invulling per gemeente zal verschillen, liggen hier voor elke gemeente kansen! Wij voorzien je hierin graag van gericht advies.
Benieuwd wat we voor jou kunnen betekenen? Neem contact op met Bas van Haren of met mij.
Tomas Rongen
